Segwit nedir?
Segregated Witness (SegWit), Bitcoin ağı için işlem kapasitesini artıran, işlem maliyetlerini düşüren ve işlem şekillendirilebilirliği sorununu çözerek Lightning Network gibi yeniliklerin temelini oluşturan bir protokol güncellemesidir. 2017 yılında soft fork ile aktive edilen SegWit, bloklardaki verimliliği artırarak Bitcoin'in ölçeklenebilirlik sorunlarına etkili bir çözüm sunar. SegWit, özellikle Bech32 adres formatı ile daha düşük işlem ücretleri ve kullanıcı dostu bir deneyim sağlar.
Segregated Witness, Bitcoin ağı için geliştirilen bir protokol güncellemesidir. İşlemlerde kullanılan imzaları işlem verilerinden ayırarak işlem kapasitesini artırır, işlem maliyetlerini düşürür ve teknik sorunların çözülmesine katkıda bulunur. Segwit ile Bitcoin blok boyutu teknik olarak 1 MB sınırında kalır; ancak veri sıkıştırma ile blokların verimliliği artırılarak 4 MB’a kadar sanal bir kapasiteye ulaşılır. Segwit, Bitcoin Improvement Proposal 141 kapsamında tanımlanmıştır.
Bitcoin Core geliştiricisi Pieter Wuille tarafından 2015 yılında önerilen Segwit, Bitcoin ağında ölçeklenebilirlik ve işlem güvenliğini artırmayı hedefliyordu. 2017 yılında bir soft fork olarak aktive edilen Segwit, Bitcoin topluluğu içinde büyük tartışmalara neden oldu. Özellikle blok boyutunu artırmak yerine farklı bir çözüm sunması, bazı kullanıcıların Bitcoin Cash gibi alternatif fork’lara yönelmesine yol açtı. Segwit, Lightning Network gibi yeniliklerin temelini oluşturarak Bitcoin’in uzun vadeli ölçeklenebilirlik stratejisinde önemli bir rol oynadı.
Rehber İçeriği
Segwit nasıl çalışır?
Segwit, Bitcoin işlemlerini iki ayrı veri setine böler: işlem gövdesi ve tanıklık verisi. İşlem gövdesi, alıcı ve gönderici adreslerini, işlem miktarını ve diğer temel bilgileri içerirken tanıklık verisi, işlemin doğrulanması için gerekli imzaları ve script bilgilerini içerir. Bu ayrım sayesinde işlem gövdesinden bağımsız hale gelen tanıklık verileri, blok ağırlığına daha az katkıda bulunur. Böylece blok başına daha fazla işlem yapılabilir. İşlem şekillendirilebilirliği (transaction malleability) sorununu da çözen Segwit, zincir dışı çözümlerin güvenliğini artırır.
Segwit’in avantajları ve eleştiler
Segwit, işlem maliyetlerini düşürür, ağ kapasitesini artırır ve işlem hızını optimize eder. İmzaların ana işlem verilerinden ayrılması, bloklarda daha fazla yer açılmasını sağlar. Segwit ayrıca işlem şekillendirilebilirliği sorununu çözerek Lightning Network gibi ikinci katman çözümlerinin geliştirilmesine zemin hazırlar. İşlem maliyetlerinin düşmesi ve daha hızlı işlem onayları sayesinde Bitcoin kullanıcılarının deneyimi iyileşmiştir.
Segwit’in uygulanması, teknik uyum ve kullanıcı alışkanlıkları açısından zorluklar içerir. İlk yıllarında benimsenme oranı düşüktü ve bazı kullanıcılar Segwit’in Bitcoin ağını gereksiz yere karmaşıklaştırdığını savundu. Ayrıca blok boyutunu artırmak yerine işlem verilerinin yeniden düzenlenmesi, topluluk içinde tartışmalara neden oldu. Segwit’i desteklemeyen kullanıcılar, Bitcoin Cash gibi alternatiflere yöneldi.
Segwit ve lightning network ilişkisi
Segwit, Lightning Network’ün güvenli ve verimli çalışması için önemli bir adımdır. İşlem şekillendirilebilirliğini çözmesi, Lightning Network’ün güvenliğini artırır ve zincir dışı işlemlerin uygulanabilirliğini sağlar. Segwit’in sağladığı düşük maliyetler ve artırılmış blok kapasitesi, Lightning Network mikro işlemlerinin benimsenmesini kolaylaştırmıştır.
Segwit adres türleri ve kullanımı
Segwit ile birlikte Bitcoin ağında P2SH ve Bech32 olmak üzere iki farklı adres formatı sunulmuştur. P2SH, eski adres formatları ile uyumlu çalışırken Bech32, daha düşük maliyetler ve kullanıcı dostu bir yapı sağlar. Bech32 adresleri, “bc1” ile başlayan adreslerdir ve işlem verimliliğini artırır.
Segwit’in diğer kripto paralar üzerindeki etkisi
Segwit, Litecoin gibi kripto paralarda Bitcoin’den önce uygulanmıştır. Litecoin ağı, Segwit’in ölçeklenebilirlik üzerindeki etkisini test etme ve gösterme fırsatı sunmuştur. Segwit’in başarısı, diğer birçok kripto para ağı tarafından benimsenmiş ve ölçeklenebilirlik çözümlerine ilham kaynağı olmuştur.
Segwit’in geleceği ve geliştirmeler
Segwit, Taproot gibi daha gelişmiş protokol güncellemeleri için bir temel oluşturur. Taproot, Bitcoin işlemlerinde gizlilik ve verimliliği artırırken Segwit’in sağladığı işlem optimizasyonlarını da kullanır. Gelecekte Segwit’in daha yaygın benimsenmesi ve ikinci katman çözümlerinin gelişimi ile Bitcoin ağı üzerindeki etkisinin daha da artması beklenmektedir.