Monero nedir? Monero hakkında detaylı rehber

Yayınlanma: 05-02-2025 15:30 Son güncellenme: 05.02.2025 - 15:33

Bitcoin ve blockchain teknolojisi, on yıldan uzun bir süre önce finans dünyasında devrim yarattı. Merkezi olmayan, sansüre dayanıklı ve şeffaf bir değer transfer aracı olarak büyük avantajlar sundu. Ancak bu teknolojinin anonim olmaması, gizlilik arayışında olan kullanıcılar için önemli bir dezavantaj olarak ortaya çıktı. Her Bitcoin işlemi, tarih, saat ve adres bilgileriyle blockchain’e kalıcı olarak kaydedilir ve denetime açık bir şekilde saklanır. Bu durum, finansal işlemlerini gizli tutmak isteyen kullanıcılar için sorun teşkil etti. İşte tam bu noktada gizlilik odaklı kripto paralar ortaya çıktı ve Monero, bu tür coin’lerin en bilinenlerinden biri olarak dikkat çekti.

Biz de Monero’nun ne olduğunu ve nasıl çalıştığını anlamanıza yardımcı olacak yeni başlayanlar için XMR kripto para birimi rehberi hazırladık. İşte detaylar…

Monero nedir?

Monero (XMR), gizliliği ve anonimliği merkeze alan bir kripto para birimidir. Bitcoin ve Ethereum gibi şeffaf blockchainlere kıyasla Monero, işlem detaylarını gizleyerek kullanıcıların finansal mahremiyetini korur. Bu yaklaşım, Monero’yu diğer kripto paralardan ayıran en önemli özelliktir. Eşler arası bir dijital para birimi olan Monero, anonim ve izlenemez olacak şekilde tasarlanmıştır. Monero’nun blockchain’i, işlemleri belirli bir kişi veya cüzdan adresiyle ilişkilendirilmesini imkansız kılar. Bu, Monero’yu tam anlamıyla “değiştirilebilir” bir varlık haline getirir; bir Monero coin’i diğerinden ayırt edilemez.

Monero’nun kökenleri 2012 yılında, CryptoNote teknolojisini kullanan ilk dijital para birimi olan Bytecoin’e kadar uzanır. Bytecoin, çeşitli sebeplerle başarısız olsa da, Monero gibi gizlilik odaklı kripto para birimlerinin geliştirilmesinin yolunu açtı. 2014 yılında Monero, Bytecoin’in kod tabanından ayrılarak bağımsız bir proje olarak hayat buldu.

Monero’nun teknolojisi: Gizliliğin temelleri

Monero’nun anonimlik sağlayan teknolojik altyapısı oldukça gelişmiştir. İşte Monero’nun gizliliği nasıl sağladığına dair temel unsurlar:

1. Halka İmzalar (Ring Signatures): Halka imzalar, işlemi başlatan kişinin kimliğini gizler. Gönderenin imzası, diğer ağ katılımcıların imzalarıyla karıştırılır ve bu durum, işlem sahibini belirlemeyi imkansız hale getirir.
2. Gizli Adresler (Stealth Addresses): Her işlem için tek seferlik bir adres oluşturulur. Bu yöntem, gönderenin ve alıcının genel adreslerinin işlemle ilişkilendirilmesini önler ve gizliliği artırır.
3. RingCT (Halka Gizli İşlemler): İşlemin tutarını gizleyerek blockchain üzerindeki bilgilerin tamamen anonim kalmasını sağlar.
4. Bulletproofs: Monero’nun işlem boyutunu küçültmek, ölçeklenebilirliği artırmak ve işlem ücretlerini azaltmak için kullandığı bir teknolojidir. 2018’de tanıtılan Bulletproofs, kullanıcıların ödeme ücretlerini yaklaşık %80 oranında düşürmüştür.

Monero, güçlü gizlilik özellikleri sayesinde hem bireysel kullanıcılar hem de kurumsal yapılar tarafından tercih edilmektedir. Bireysel kullanıcılar, finansal mahremiyetlerini korumak için Monero’yu tercih ederken, bazı işletmeler gizli ödemeleri yönetmek için Monero’yu kullanabilir. Ancak bu gizlilik odaklı yapı, Monero’nun bazı yasadışı faaliyetlerde kullanılmasına da neden olmaktadır.

Monero’nun ilginç tarihi

Monero’nun hikayesi, diğer kripto paralara kıyasla oldukça sıra dışıdır. Her şey, 2013 yılında Nicolas van Saberhagen tarafından yazılan CryptoNote teknik incelemesiyle başladı. Bu belge, kripto para dünyasında anonimlik ve gizlilik konularını ele alıyordu. CryptoNote tabanlı ilk kripto para olan Bytecoin, başarıya ulaşamadı; ancak bu, Monero’nun doğuşunu tetikledi.

2014 yılında “Bitmonero” adıyla piyasaya sürülen proje, zamanla “Monero” adını aldı. “Monero,” Esperanto dilinde “para” anlamına gelir. Proje, topluluk odaklı bir yapıya sahip olup merkezi bir liderlikten bağımsız olarak geliştirilmektedir.

Monero madenciliği

Monero, Bitcoin gibi bir İş Kanıtı (Proof of Work) algoritması kullanır; ancak madencilik sürecinde önemli farklılıklar içerir. Monero’nun madencilik algoritması RandomX adı verilen bir sistemdir ve bu sistem, ASIC adı verilen özel cihazlarla madenciliği engelleyerek, işlemi daha adil hale getirir. Dizüstü bilgisayarlar ve standart CPU’lar ile Monero madenciliği yapılabilir, bu da küçük çaplı madencilerin katılımını artırır.

Ayrıca Monero, “akıllı madencilik” konseptini tanıtmıştır. Bu yöntem, kullanılmayan işlem gücünü değerlendirerek enerji verimliliğini artırır ve kullanıcıların bilgisayarlarını daha az müdahaleci bir şekilde kullanmalarını sağlar.

Monero hakkında daha detaylı bilgi edinmek için web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Yazar Şerife Pekdoğru hakkında :

2019 yılında yaptığım yatırımla kripto sektörüne girdim. Aynı yıl blockchain teknolojisi hakkında yazmaya başladım ve şu anda KoinFinans’ta yazar olarak görev alıyorum. Kripto paralara ilişkin yasal düzenlemer takip ettiğim konuların başında geliyor.