DeFi olarak anılan Merkezi Olmayan Finans, yeni protokol dalgasının kripto pazarına girmesi sayesinde daha fazla ilgi görmeye başladı.
Rehber İçeriği
Merkezi Olmayan Finans
Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin yaratımı itibari para birimine alternatif getirmesinin üzerine, DeFi bu durumu bir adım ileri götürmek istediğini dile getirdi.
Kripto alanındaki merkezi finansın değişiminden sonra DeFi; küresel finans ve köklü finans sektörleri ile eşit değerde mücadele etmek için çabalıyor.
Adından da anlaşıldığı üzere; DeFi gerçekten merkezi olmayan, topluluk odaklı bir finans içeren hizmet alanı oluşturmayı hedefliyor.
DeFi’nin merkezi olmayan doğası sebebiyle KYC ve AML gereksinimlerinin eksikliği göz önünde bulundurulduğunda, DeFi’nin sadece bankaları hedeflemediğini anlıyoruz. Aynı zamanda 1,7 milyar civarında bir rakam olacağı düşünülen banka dışı kişilere de ulaşmaya çalışıyor.
Yatırımcılar ise aktif ve pasif gelir etme seçeneklerine sahiplerdir.
Aktif gelir kısaca; DEX platformlarında bulunan varlıkların ticaretini içermektedir. Bunlar da merkezi olmayan borsalar içine girer. Kripto ticareti ve diğer varlık sınıflarına benzerler.
Pasif gelir ise kısaca; yatırımcıların ve kripto sahiplerinin tutulan ancak aktif olarak işlem görmeyen kriptolardan gelir elde etme durumudur.
Gelir getiren DeFi ürünleri şunları içermektedir:
- Verim tarımı
- Likidite madenciliği
- Vuruş
- Merkezi Olmayan Borsalar (“DEX”)
Verim Tarımı
Verim tarımı; kripto varlıklardan elde edilen gelir olarak bilinir. Ürün, banka mevduatları, sabit mevduatlar ve devlet tahvilleri ile karşılaştırılabilir.
Yatırımcılar banka mevduatları ve sabit mevduatlar yoluyla finansal kurumlara fiat para yatırır. Bu durum ise kuruma likidite sağlar. Topluluk yalnızca sahip olunan kripto varlıklarından gelir elde etmez. Verim çiftçileri aynı zamanda kripto ödünç alarak gelir elde edebilir. Ve DeFi para piyasalarından, likidite havuzlarından ve teşviklerden elde edilen verimi toplayabilir.
Gelir Akışları
Bir verim çiftçisinin kazanabileceği getiri türleri aşağıdakiler gibi farklılık gösterebilir:
- Sermaye artışı: Varlıklar, ücretler ve ödüller sabit paralarda veya sabit olmayan paralarda olabilir. Stake dönemindeki sermaye büyümesi pasif bir gelir kaynağıdır. Bununla birlikte, “Kalıcı Kayıp” riski vardır.
- Ek gelir akışları şunları içerir:
- Jeton ödülleri
- İşlem ücretleri
Likidite Madenciliği
Bir protokol perspektifinden, bir token ihraççısı veya DEX, belirli bir token için likidite yaratmak adına likidite madencilerine hediye verir.
Burada jeton sahipleri, otomatik bir piyasa yapıcı (“AMM”) tarafından verilen bir likidite havuzuna teminat yatırır.
Boşta kalan jetonlarınızı kabul eden bir madencilik havuzu seçtikten sonra, teşvikler karşılığında jetonunuzu yatırmanız yeterli olacaktır.
Otomatik Piyasa Yapıcılar
Daha çok AMM olarak bilinen otomatik piyasa yapıcıları, tarım verimini artırmak için likidite havuzları sunar.
Esas itibarıyla topluluk, diğer topluluk üyeleriyle değil akıllı sözleşmelerle ticaret yapar.
Riskler
Her yatırımda olduğu gibi, verim tarımı da risk taşır. Bu tür riskler şunlardan kaynaklanmaktadır:
- Akıllı Sözleşmeler
- Döviz Kurları
- Fiyat Oracle’ları
- Hack
Özetle;
Kripto piyasasının değişikliği için DeFi’nin en uygun unsuru; KYC ve AML gereksinimleri hariç finansal hizmet sunmaktır. DeFi topluluğu; anonim olarak rahat bir hayat sürerken aynı zamanda ticaretten kredi almaya kadar verilen ürünlerin keyfini çıkarabilir.
